Alerji ve Alerjik Hastalıklar

Alerji, genel anlamıyla aynı miktar ve koşullarda başka kişiler için zararsız olan farklı yabancı maddelere karşı, bazı kişilerin aşırı duyarlılık göstermesidir. Vücudumuza girerek vücut da alerjik tepkiye yol açan bu parçacıklara  ‘’alerjen’’ denilmektedir. Alerjenlere karşı oluşan koruyucu mekanizma, bazı insanlarda genetik olarak belirlenerek çok daha şiddetli olur. Öyle ki, bu maddeleri yok etmek amacı ile gösterilen aşırı reaksiyon, kişinin kendi dokularına da zarar vermeye, hastalık şeklinde görülen belirtiler oluşturmaya başlar. Bunun bir hastalık boyutuna ulaşması da alerjik hastalıklara yol açar. Bu durum ayrıca atopik hastalıklar diye adlandırılır ve bu kişilere de atopik kişiler denir.

İnsanlarda en sık görülen alerjik hastalıklar; astım, alerjik rinit (saman nezlesi – birçok alerjenle oluşur ancak halk arasında saman alerjisi olarak biliniyor), egzema (atopik dermatit), ürtiker, kontakt dermatit, gıda alerjileri,  anjiödem ve anaflaksi (alerjiye bağlı şok).

 

Alerji Testleri

 

Genel olarak kullanılan üç tip alerji testleri vardır. Hastanemizde kullandığımız yöntem Dünya’da en sık kullanılan test olan cilt prick testidir. Bu test ile ev tozu alerjisi, küf mantarı alerjisi, buğday, lateks (kauçuk), kedi tüyü, tavuk eti, kırmızı et, alabalık, inek sütü, yumurta ve polenlere bakabilmekteyiz. Ağaç, çayır ve yabani ot polenleri bakılmaktadır.

Cilt testi öncesinde kullandığımız alerji ilaçları mevcutsa 10 gün önceden kesmemiz gerekmektedir. Cilt testinin güvenirliliği için herhangi bir alerji ilacı veya şurubu kullanılmamalıdır. Test öncesi açlık veya tokluk önemli değildir. Ön kol iç yüzüne özel bir cihaz ile ile delme yöntemi ile yapılmaktadır. Bu applikatör ile daha az ağrılı ve hızlı işlem olmaktadır. İşlem sonrası 15 dk bekletildikten sonra okuma işlemine geçilmektedir. Histamin (pozitif kontrol) damlatılan yer ile diğer yerler kıyaslanarak o alerjene pozitif yani alerjik olup olmadığı belirlenir.

Alerji testleri genel anlamda güvenilir testlerdir. Ciddi yan etkisi çok düşük (1/10000- 1/100000) oranda görülmekte olup hastane şartlarında yan etki olur ise hemen müdahale edilmektedir. Test öncesi bu durumu anlatan bir onam formu verilip hastalardan rızası alınmaktadır.

Cilt prick testi dışında alerji ölçümleri için ayrıca kan testleri yapmaktayız. Total Ig E bakılarak toplam alerji seviyesi ölçümü yapılmaktadır. Kan testleri genel olarak cilt testleri kadar güvenilir değildir. Pahalıdır ve geç sonuç verir. Ancak kan testleri daha fazla ölçüm yapılabilmektedir. İlaç kullanılması test için bir engel değildir. Kan testleri ile bakılan alerjiler şunlardır:

Gıda: Kuruyemiş , hububat, meyveler, sebzeler, et, süt, yumurta, kazein, glüten

Polen (çok geniş olarak taranmaktadır)

Toz akarları (çok geniş olarak taranmaktadır)

Evcil hayvan ve Çiftlik hayvanı tüyleri

Böcekler: ARI ve sivrisinek

Mantar (çok geniş olarak taranmaktadır)

Penisilin grubu ilaçlar

 

Göğüs Hastalıkları Uzmanı